VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
MASAK Uyum Programı, Kurum Politika ve Prosedürleri

1- GİRİŞ
VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’nin kurum politikası, yerleşik olduğu Türkiye Cumhuriyeti’nin suç gelirlerinin aklanmasının ve terörizmin finansmanın önlenmesi kapsamındaki ulusal mevzuatın yanı sıra; uluslararası kuruluşlar ve düzenleyiciler tarafından belirlenen ve yayınlanan tavsiye, ilke, standart ve rehberlerden yararlanılarak yapılmıştır.

5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu uyarınca oluşturulan Uyum
Programı kapsamında alınacak tedbirler ve yapılan çalışmalar bu kapsamda yer alacaktır.
Müşterinin tanınması, şüpheli işlemlerin tespiti ve bildirimi süreci, şirket çalışanlarına konuyla
ilgili eğitimlerin verilmesi; kontrol ve risk yönetimi ve bu konuda alınacak tedbirler konusunda
kurum politikası oluşturulmuştur.
2- TANIMLAR
MASAK: T.C. Maliye Bakanlığı, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
Mevzuat: Suç Gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi ile ilgili yürürlükteki
Kanun, Yönetmelik ve Tebliğler ile MASAK karar ve talimatları
Uyum Görevlisi: İlgili yasal düzenlemelerde yer aldığı üzere, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve
Terörün Finansmanı’nın Önlenmesine ilişkin yükümlülüklere uyum programının yürütülmesi
amacıyla, Yönetim Kurulu’na veya Yönetim Kurulu’nun açık bir şekilde ve yazılı olarak devrettiği
bir veya birden fazla üyeye bağlı şekilde atanan personeli
Suç Gelirlerinin Aklanması: Yasadışı yollardan elde edilen kazançların yasal yollardan elde
edilmiş gibi gösterilmesi amacıyla, söz konusu kazançların mali sisteme sokularak özellikle
nakit şeklinden kurtarılmasına ve mali sistem içinde bir süreçten geçirilerek kimliğinin
değiştirilmesi suretiyle meşruluk kazandırılmasına yönelik işlemler
Müşteri Riski: Müşterinin faaliyet gösterdiği iş kolunun yoğun nakit kullanımı, yüksek değerli
malların alım satımı veya uluslararası transferlerinin kolayca gerçekleştirilmesine imkân
vermesi; müşterinin ya da müşterinin adı hareket edenlerin, suç gelirlerinin aklanması veya
terörün finansmanı amacıyla hareket etmesi sebebiyle şirketin suistimal edilme riski
Ülke Riski: Suç Gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanının önlenmesi konusunda
yeterli düzenlemelere sahip olmayan, bu suçlarla mücadele konusunda yeterli düzeyde işbirliği
yapmayan veya uluslar arası kuruluşlarca riskli kabul edilen ülkelerden yürürlükteki mevzuat
çerçevesinde belirlenenlerin vatandaşları, şirketleri veya mali kuruluşları ile girilecek
bankacılık ilişkileri ve bu kapsamda yapılacak işlemler sebebiyle şirketin maruz kalabileceği
risk.
Kamusal Siyasi Nüfuz: Yurt içinde veya yabancı bir ülkede seçimle veya atama yoluyla
kendisine önemli bir kamusal görev tevdi edilen üst düzey gerçek kişiler ile uluslararası
kuruluşların yönetim kurulu üyeleri, üst düzey yöneticileri ile eşdeğer görev yapan diğer
kişileri,
Mal Varlığın Dondurulması: Terörizmin finansmanı ile mücadele amacıyla ülkemizde, 6415
sayılı Kanun yürürlüğe girmiş ve bu Kanun ile önleyici tedbir olarak malvarlığı dondurma
mekanizması geliştirilmiştir. Bu Kanun kapsamında; teröristlere, terörist eylemlere veya terör
örgütlerine doğrudan ya da dolaylı olarak finans sağlandığı hususunda makul sebeplerin
varlığına istinaden Ülkemizce resen veya yabancı devletlerin talebi üzerine ilgili kişi, kuruluş ve
organizasyonlar hakkında malvarlıklarının dondurulması kararı uygulanır. 7262 sayılı Kanun’un
yürürlüğe girmesi ile de kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine
yönelik ilgili BMGK Kararlarına konu kişi ve kuruluşlar ile bunlar tarafından yönetilen veya
bunlar hesabına hareket eden kişi ve kuruluşlar hakkında malvarlıklarının dondurulması kararı
uygulanır. VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ Gerçek faydalanıcı, adına
işlem yapılan gerçek kişi, tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak
kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek veya tüzel
kişilerin mal varlıklarını dönüştürme, transfer etme, ortadan kaldırma, tüketme gibi
malvarlığının kaçırılmasına yönelik eylemlerinin engellenmesi amacıyla gerekli önlemler
alınmaktadır.
Bu kapsamda;
- Malvarlığı dondurulması kararı alınan kişi, kuruluş ya da organizasyonların dolaylı olarak
kontrolünde bulunan (gerçek faydalanıcı vb.) fon ve gelirlerinin tespit edilmesi için şirket
ortakları ve yöneticilerinin de MASAK yasaklı listelerinden, şirket içi istihbarat ekranlarımızdan
kontrolleri yapılmaktadır.
- Malvarlığının dondurulması kararı alınan kişi ve organizasyonlar Resmî Gazetede
yayımlandıktan sonra bu kişilerin ve organizasyonların kontrolleri güncel müşteri Listemizden
yapılarak, nezdimizde daha sonra gerçekleştirecekleri işlemlerin önlenmesine ilişkin listeler
tüm çalışanlarımız ile paylaşılarak gerekli bilgi ve eğitimler verilmektedir. Listede yer alan
kayıta rastlanıldığında işlem yapılmayarak MASAK başkanlığına bildirim yapılacaktır.
3- AMAÇ:
 Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesine dair ulusal
mevzuatın belirlediği yükümlülüklere uyumun sağlanması
 Suç gelirlerinin aklanmasına aracılık etme ve maruz kalınma ihtimali riskinin azaltılması
için kurum stratejilerinin; bu bağlamda kurum politikasının ve yazılı prosedürlerinin
belirlenmesi
 Müşteri bilgi ve belgelerinin alınması ve kayda geçirilmesinin yanı sıra; müşterilerimizin
kullandığı ürün ve hizmet kanallarından ortaya çıkabilecek riskleri değerlendirmek
 Kurum çalışanları tarafından; ulusal mevzuatın öngördüğü yasal yükümlülüklerin
bilinmesi ve şirketimizin aracılık işlemlerinde dikkate alınması için gereken bilinç ve
farkındalığın yaratılması.
 Şüpheli işlemlerin bildirimine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi.
4-SORUMLULUK:
Bu prosedüründeki kurullara uyulmasından VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM
ŞİRKETİ personeli, uyum programının bütününün yeterli ve etkin bir şekilde
yürütülmesinden Yönetim Kurulu sorumludur. Uyum programının bütününün, kurumun
faaliyetlerinin kapsamı ve özelliklerine uygun bir biçimde, yeterli ve etkin bir şekilde
yürütülmesinden, nihai olarak Yönetim Kurulu sorumludur.
Yönetim Kurulunun Yetki Ve Sorumlulukları
 Prosedürlerin hazırlanması ve uygulanmasını takip etmek
 Kurum politikalarını, yıllık eğitim programlarını ve gelişmelere göre bunlarda yapılacak
değişiklikleri onaylamak
 Uyum programı kapsamında yürütülen risk yönetimi, izleme ve kontrol ile iç denetim
faaliyetlerinin sonuçlarını değerlendirmek
 Tespit edilen hata ve eksikliklerin zamanında giderilmesi için gerekli tedbirleri almak ve
uyum programındaki tüm faaliyetlerin etkin bir şekilde ve koordinasyon içerisinde
yürütülmesini sağlamak
ile yetkili ve sorumludur. Yönetim kurulu bu kapsamdaki yetkilerinin bir kısmını veya tamamını;
bir veya birden fazla yönetim kurulu üyesine açık bir şekilde ve yazılı olarak devredebilir. Ancak
söz konusu yetki devrinin yapılması, yönetim kurulunun bu konudaki sorumluluğunu ortadan
kaldırmamaktadır.
Bu kapsamda yetkili yönetim kurulu üyesi:
a-Kanun ve kanun uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğlerle getirilen yükümlülüklere uyum
sağlamak amacıyla eğitim, araştırma, geliştirme, gözetim, izleme ve kontrol çalışmalarını
yürütmek ve MASAK’la gerekli iletişim ve koordinasyonu sağlamak,
b-Kurum politika ve prosedürlerini oluşturmak ve kurum politikalarını yönetim kurulunun
onayına sunmak,
c-Risk Yönetimi politikasını oluşturmak, risk yönetimi faaliyetlerini yürütmek,
d-İzleme ve kontrol politikalarını oluşturmak ve buna ilişkin faaliyetleri yürütmek,
e-Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesine yönelik eğitim
programına ilişkin çalışmalarını yönetim kurulunun onayına sunmak ve onaylanan eğitim
programının etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak
f-Kendisine iletilen ve resen öğrendiği şüpheli olabilecek işlemler hakkında yetki ve imkanları
ölçüsünde araştırma yaparak edindiği bilgi ve bulguları değerlendirmek ve şüpheli olduğuna
karar verdiği işlemleri MASAK’a bildirmek.
g-Bildirimlerin ve ilgili diğer hususların gizliliğinin sağlanmasına yönelik gerekli tedbirleri
almak,
h-MASAK’la gerekli iletişim ve koordinasyonun sağlanması kapsamında; MASAK’a bilgi ve
belge verme
yükümlülüğünü yerine getirir. Görev ve sorumluluklarını yerine getirirken iyi niyetli, makul ve
dürüst bir şekilde, tarafsız ve bağımsız bir irade ile hareket etmek zorundadır.
5- PROSEDÜR
5.1. RİSK YÖNETİMİ
Kurumun sunduğu hizmetlerden dolayı şirketimiz veya çalışanların maruz kalabilecekleri
finansal ya da itibari risklerin tanımlanması; derecelendirmesi; izlenmesi, değerlendirilmesi ve
azaltılmasının sağlanması yönünde yapılacak çalışmalar bu bölümde incelenecektir.
Bu bölümde temel olarak aşağıdaki unsurlar yer alacaktır:
Müşteri Kabul Politikası ve kimlik tespiti süreci
Müşteri riski; ülke/bölge riski ve ürün/hizmet riskini kapsayan risklerin tespiti
Risklerin derecelendirmesi
Riskin azaltılmasına ve önlenmesine yönelik tedbirler
Risk yönetim sisteminin güncellenmesine yönelik tedbirler
5.1.1 Müşteri Kabul Politikası ve Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar
İş ilişkisi tesisinde bulunulan müşterinin kimlik tespitinde izlenecek süreç şöyledir:
5.1.1.1 Kimlik Tespiti:
VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ , 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin
Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve yürürlükteki ilgili mevzuat hükümleri uyarınca
işlem yapılmadan önce müşterilerinin kimlik bilgilerini tespit eder. Kimlik tespitinde
Şirketimizce gerçekleştirilen tüm işlemlerde;
a) İşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 185.000,00 TL
(Yüzseksenbeşbin Türk Lirası) veya üzerinde olduğunda,
b) Elektronik transferlerde işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam
tutarı 15,000, (Onbeşbin Türk Lirası) veya üzerinde olduğunda,
c) Şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda tutar gözetmeksizin,
d) Daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe
olduğunda tutar gözetmeksizin,
Kimlik tespiti yapamadığımız veya iş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi edinemediğimiz
durumlarda iş ilişkisi başlatılmayacaktır.
Daha önceden elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe
duyulması nedeniyle yapılması gereken kimlik ve teyidinin yapılamadığı durumda da iş ilişkisi
sona erdirilir.
İş ilişkisi tesisinde iş ilişkisinin amacı ve mahiyeti hakkında da bilgi alınır.
5.1.1.2. Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti ve Teyide Esas Belgelerin Gerçekliğinin Kontrol
Edilmesi
a- İş ilişkisi olan Gerçek Kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum tarihi, uyruğu,
kimlik belgesinin türü ve numarası, Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası, adresi ve imza
örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi ile iş ve mesleğine ilişkin
bilgiler alınır. Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne adı, baba adı ve T.C. kimlik
numarası alınır
b-İlgilinin adı, soyadı, doğum tarihi, anne ve baba adı, uyruğu ve kimlik belgesinin türü ve
numarasına ilişkin bilgilerin doğruluğu;
Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi veya pasaport,
Türk uyruklu olmayanlar için pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik
belgesi, üzerinden teyit edilir.
Teyide esas kimlik belgelerinin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası
bu belgelerin okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü müşteriden temin edilir.
Kimlik tespiti sürecinde elde edilen bilgilerin teyidi amacıyla kullanılan belgelerin
gerçekliğinden şüphe duyulduğu durumda; imkanlar dahilinde belgeyi düzenleyen kişi veya
kurumlara ve yetkili mercilere başvurularak belgenin gerçekliği teyit edilir.
5.1.1.3. Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişi işlemlerinde:
Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerin kimlik tespitinde; tüzel kişinin unvanı; İmza Sirküleri, Ticaret
Sicil Gazetesi Fotokopisi, Faaliyet Belgesi, Vergi Levhası; Tüzel kişi adına işlem yapma
yetkilendirme yazısı temin edilir. Tüzel kişiliği temsile yetkili kişinin adı, soyadı, tarihi, uyruğu,
kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu
bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. İmza sirkülerlerinin geçerli
ve güncel olup olmadığının teyidi için yılda bir kez yenilenmesi istenir.
Tüzel kişilerden alınacak belgelerin aslı veya noter onaylı suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir
fotokopisi veya elektronik görüntüsü kabul edilecektir.
Tüzel kişiyi temsile yetkili kişilerin kimlik bilgilerinin doğruluğu Madde 5.1.1.2de belirtilen
kimlik belgeleri; temsil yetkileri ise tescile dair belgeler üzerinden teyit edilir.
İş ilişkisi kapsamında, tüzel kişiyi temsile yetkili kişinin yazılı talimatıyla tüzel kişi adına işlem
talep edilmesi durumunda, talimatın şirket yetkilisine ait olduğundan emin olmak kaydıyla,
şirketi temsile yetkili kişinin kimlik bilgilerinin doğruluğu, kimlik belgelerinde yer alan bilgileri
içeren noter onaylı imza sirküleri üzerinden teyit edilebilir.
5.1.1.4. Dernek ve Vakıflarda Kimlik Tespiti
Derneklerin kimlik tespitinde; derneğin adı, amacı, kütük numarası, açık adresi, telefon
numarası, varsa faks numarası ve elektronik posta adresine ilişkin bilgiler ile derneği temsile
yetkili kişinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi; uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarasına
ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı
ve T.C. kimlik numarası alınır. Derneğin adı, amacı, kütük numarası ve adres bilgileri, dernek
tüzüğü ile dernek kütüğündeki kayda ilişkin belgeler; derneği temsili kişilerin kimlik bilgilerinin
doğruluğu; Madde 5.1.1.2.de belirtilen kimlik belgeleri; temsil yetkisi ise temsile yetkili
olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Vakıfların kimlik tespitinde; vakfın adı, amacı, merkezi sicil kayıt numarası, açık adresi, telefon
numarası, varsa faks numarası ve elektronik posta adresine ilişkin belgeler ile temsile yetkili
kişinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin
bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C.
kimlik numarası alınır. Vakfın adı, amacı, merkezi sicil kayıt numarası ve adres bilgileri, vakıf
senedi ile Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan sicile ilişkin belgeler; vakfı temsile yetkili
kişilerin kimlik belgelerinin doğruluğu, Madde 5.1.1.2de belirtilen kimlik belgeleri; temsil
yetkisi ise temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.Yetkililerce
istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce onaylanmış
suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin
bilgiler kaydedilir.
Yabancı dernek ve vakıfların Türkiye’deki şube ve temsilciliklerinin kimlik tespiti, İçişleri
Bakanlığındaki kayda ilişkin belgeler esas alınmak suretiyle yapılır.
5.1.1.5. Sendika ve Konfederasyonlarda Kimlik Tespiti
Sendika ve konfederasyonların kimlik tespitinde; bu kuruluşların adı, amacı, sicil numarası, açık
adresi, telefon numarası, varsa faks numarası ve elektronik posta adresi ile sendika veya
konfederasyonu temsile yetkili kişilerin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik
belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu
bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. Alınan bilgiler, bu kuruluşların
tüzükleri ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge çalışma müdürlüklerinde tutulan sicile
esas diğer belgeler; bu kuruluşları temsile yetkili kişilerin kimlikleri; Madde 5.1.1.2de belirtilen
kimlik belgeleri; temsil yetkisi ise temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce
onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe
ilişkin bilgiler kaydedilir.
5.1.1.6. Siyasi Partilerde Kimlik Tespiti
Siyasi parti teşkilatının kimlik tespitinde; siyasi partinin ilgili biriminin adı, açık adresi; telefon
numarası; varsa faks numarası ve elektronik posta adresi ile temsile yetkili kişinin adı, soyadı,
doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği
ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne adı, baba adı ve T.C. kimlik numarası
alınır. Siyasi partilerin ilgili biriminin adı ve adresi, tüzükleri; temsile yetkili kişinin kimliği,
Madde 5.1.1.2de belirtilen kimlik belgeleri; temsil yetkisi ise temsile yetkili olunduğuna dair
belgeler üzerinden teyit edilir.
Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce
onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe
ilişkin bilgiler kaydedilir.
5.1.1.7 Yurtdışında Yerleşik Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti
Yurtdışında yerleşik tüzel kişilerin kimlik tespiti; Türkiye’de yerleşik tüzel kişiler için aranan
belgelere ilgili ülkede tekabül eden belgelerin Türkiye Cumhuriyeti konsoloslukları tarafından
onaylanan veya ‘Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’
çerçevesinde bu sözleşmeye taraf olan ülke makamı tarafından tasdik şerhi düşürülen
örneklerinin noter onaylı Türkçe tercümeleri üzerinden yapılır.
5.1.1.8 Tüzel Kişiliği Olmayan teşekküllerde Kimlik Tespiti
Apartman, site veya iş hanı yönetimi gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküller adına yapılan
işlemlerde, teşekkülün adı, açık adresi ile varsa telefon numarası, faks numarası ve elektronik
posta adresi ile teşekkülü temsile yetkili kişinin adı, soyadı, doğum tarihi, uyruğu, kimlik
belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu
bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. Teşekkül adına hareket eden
kişinin kimlik belgelerinin doğruluğu, Madde 5.1.1.2de belirtilen kimlik belgeleri; temsil yetkisi
ise temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları gibi teşekküllerin kimlik tespitinde; ortaklığın adı, amacı,
faaliyet konusu, vergi kimlik numarası, açık adresi ile varsa telefon numarası, faks numarası ve
elektronik posta adresi ile teşekkülü temsile yetkili kişinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi,
uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları
için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır. Ortaklığın adı, amacı,
faaliyet konusu ve adresine ilişkin bilgilerin doğruluğu, noter onaylı ortaklık sözleşmesi; vergi
kimlik numarası, Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler, ortaklık
adına işlem talep eden kişilerin kimliği, Madde 5.1.1.2de belirtilen kimlik belgeleri; yetkili
durumları ise temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce
onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe
ilişkin bilgiler kaydedilir.
5.1.1.9 Kamu Kurumlarında Kimlik Tespiti
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre genel yönetim kapsamındaki kamu
idareleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının müşteri olduğu işlemlerde;
bunlar adına işlem yapan kişinin kimliği Madde 5.1.1.2ye göre tespit edilir. Yetki durumu ise
mevzuata uygun olarak düzenlenmiş yetki belgesi üzerinden teyit edilir.
5.1.1.10 Başkası Adına Hareket Edenlerde Kimlik Tespiti
Tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküller adına bunları temsile yetkili kimselerin
yetkilendirdiği kişilerce işlem talep edilmesi durumunda
a-Tüzel kişiler veya tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kimlik tespiti 5.1.1.3 ila 5.1.1.8nci
maddelere göre yapılır.
b-Tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülü temsile yetkili kimseler ile bunların
yetkilendirdiği kişinin kimlik tespiti, Madde 5.1.1.2deki usule göre yapılır. Temsile yetkili kişinin
kimlik tespitinin Madde 5.1.1.2ye göre yapılamaması halinde tespit, kimlik belgelerinde yer
alan bilgileri içermek ve noter onaylı olmak kaydıyla vekaletname veya imza sirküleri üzerinden
yapılabilir.
c-Temsile yetkili olanlarca yetkilendirilen kişilerin yetki durumu noter onaylı vekaletname veya
temsile yetkili olanlar tarafından verilmiş yazılı talimat üzerinden yapılır. Temsile yetkili
kimselerin yazılı talimat üzerindeki imzaları bunlara ait noter onaylı imza sirküleri üzerindeki
imzalar ile teyit edilir.
İşlemlerin gerçek kişi müşteri adına başka bir kişi tarafından yapılması durumunda müşteri
adına hareket eden kişinin kimlik tespiti Madde 5.1.1.2ye göre yapılır. Ayrıca müşteri adına
hareket eden kimsenin yetki durumu noter onaylı vekaletname üzerinden teyit edilir. Adına
hareket edilen müşterinin kimlik tespiti Madde 5.1.1.2ye göre yapılamadığı durumda noter
onaylı vekaletname üzerinden yapılır. Adına hareket edilen müşterinin daha önce yapılan
işlemler nedeniyle kimlik tespitinin yapılmış olması durumunda talep edilen işlem, yazılı
talimat üzerinde yer alan müşteri imzasının yükümlü nezdindeki imza ile teyit edilmesi
kaydıyla, adına hareket edilen müşterinin yazılı talimatı ile yapılabilir.
Müşterinin, müşteri adına hareket eden kişinin ve gerçek faydalanıcının kimliğinin tespiti ve iş
ilişkisinin veya işlemin amacı hakkında bilgi edinme konularında, müşteriyle ilgili olarak başka
bir finansal kuruluşun aldığı tedbirlere güvenerek iş ilişkisi tesis edilebilir veya işlem yapılabilir.
Ancak üçüncü tarafa güvenilebilmesi ancak;
a-Üçüncü tarafın, kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve müşterinin tanınması kuralları
gereklerini sağlayacak tedbirleri aldığından, yurtdışında yerleşik olması durumunda ise ayrıca
aklama ve terörün finansmanıyla mücadele alanındaki uluslar arası standartlara uygun
düzenleme ve denetlemelere tabi olması,
b-Kimlik tespitine ilişkin belgelerin onaylı örneklerinin, talep edildiğinde üçüncü taraftan
derhal temin edileceğinden, emin olunması şartıyla mümkündür.
Üçüncü tarafa güvenerek iş ilişkisi tesis edilmesi veya işlem yapılması durumunda müşterinin
kimlik bilgileri üçüncü taraftan derhal temin edilir.
Üçüncü tarafa güven ilkesi üçüncü tarafın riskli ülkelerde yerleşik olması durumunda
uygulanmayacaktır.
Küçükler ve kısıtlılar adına bunların kanuni temsilcileri tarafından yapılan işlemlerde mahkeme
kararıyla veli tayin edilenler ve vasi ve kayyımların yetkisi, ilgili mahkeme kararının aslı veya
noter tasdikli sureti üzerinden teyit edilir. Anne ve babaların reşit olmayan çocukları adında
işlem talep etmeleri durumunda adına işlem talep edilen çocuk ve işlemi talep eden velinin
Madde 5.1.1.2ye göre kimliğinin tespiti yeterlidir.
Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce
onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır
yahut kimliğe ilişkin bilgiler kaydedilir.
5.1.1.11 Müteakip İşlemlerde Kimlik Tespiti
Daha önce usulüne uygun olarak kimliği tespit edilenlerin iş ilişkisi kapsamındaki müteakip
işlemlerinde, kimliğe ilişkin bilgiler alınarak bu bilgiler yükümlüde bulunan bilgilerle
karşılaştırılır. Alınan bilgilerin doğruluğundan şüpheye düşülmesi halinde bu bilgilerin
doğruluğu, teyide esas kimlik belgelerinin veya bunların noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı
sonrası bu belgelerde yer alan bilgilerin yükümlüde bulunan bilgilerle karşılaştırılması suretiyle
yapılır.
5.1.1.12 Gerçek faydalanıcının tanınması ve tüzel kişilere özel dikkat edilmesi
Gerçek faydalanıcının tanınmasına ilişkin tedbirler VİLLA KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET
ANONİM ŞİRKETİ İşlem yapma Prosedürlerinde yer almaktadır.
Bunlara ek olarak iş ilişkisi kapsamında müşterisi olan bir tüzel kişiliği gerçekte yöneten,
kontrolünde veya sahipliğinde bulunduranlar hakkında doğru bilgilere ulaşmak için gereken
tedbirler alınır.
Kişinin başkası namına hareket etmediğini beyan etmesine rağmen kendi adına ve fakat
başkası namına hareket ettiğinden şüphelenilmesi durumunda gerekli faydalanıcıyı ortaya
çıkarmak için araştırma yapılır.
5.1.1.13 Elektronik Transferler
Elektronik Transferler banka kontrolleri ile takip edilir.
5.1.1.14 Basitleştirilmiş Tedbirler
Aşağıda sayılan hallerde müşterinin tanınmasına yönelik tedbirler bakımından daha basit
tedbirler alınabilir:
a-Diğer finansal kuruluşlar ile yapılan işlemlerde
b-Müşterinin 5018 sayılı Kanuna göre genel yönetim kapsamında olan kamu idaresi veya kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu olduğu işlemlerde
c-Alınan kimlik belgelerinin teyidine
d-Gerçek faydalanıcının tanınmasına yönelik tedbirlerin alınmasına
e-Tüzel kişilere özel dikkat edilmesine
f-Müşteri durumlarının ve işlemlerinin izlenmesine
gerek bulunmamaktadır.
5.1.1.15 Sıkılaştırılmış Tedbirler
Talimatsız işlemler ve 3.şahısdan para transferi işlemleri kurum politikamız gereğince
gerçekleştirilmez. Müşterini tanı politikası gereğince müşterinin mali profiline ve faaliyetlerine
uygun olmayan veya faaliyetleriyle ilgisi bulunmadığı düşünülen işlemler ile karşılaşılması
durumunda bu işlemler yakından izlenir ve müşterinin profili ile uygun olmayan yüksek tutarlı
ve sık sayıda işlemlerin devam etmesi durumunda ŞİB bildirimi yapılır.
5.1.1.16 Risk Yönetimine İlişkin Faaliyetler
Asgari düzeyde; Riskli bulunan müşterilerin işlemlerinin daha yakından takip edilmesi,
izlenmesi ve istendiği zaman denetlenmesi için ilgili birime anlık olarak rapor edilmesi ve
bunun sonucunda eğer uygun bulunursa şüpheli işlem bildirimi olarak bildirilmesini
kapsamaktadır.
5.1.2 RİSKLER
İşlem sürecinden başlayarak risk unsurları tespit edilir ve tespit edilen riskler göz önüne
alınarak müşteri işlemleri kontrol altına alınır. Gereken durumlarda şüpheli işlem bildirimi
yapılır.
Karmaşık ve olağanüstü büyüklükteki işlemler ile görünürde makul hukuki ve ekonomik amacı
bulunmayan işlemlere özel dikkat gösterilir; talep edilen işlemin amacı hakkında yeterli bilgi
edinmek için gerekli tedbirler alınır ve bu kapsamda elde edilen bilgi, belge ve kayıtlar
istenildiğinde yetkililere sunulmak üzere muhafaza edilir.
Müşterinin mali profiline ve faaliyetlerine uygun olmayan veya faaliyetlerle ilgisi bulunmayan
işlemleri yakından izlemek, tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek de dahil uygun ve etkili
tedbirler alınır. Bu limitlere ilişkin uygulamalar da aşağıda müşteri riski bölümünde
görülmektedir.
Riskler ise şu ana başlıklar altında toplanabilir:
5.1.2.1. Müşteri Riski:
Aşağıda belirtilen durumlarla karşılaşılması durumunda müşterinin risk durumu tespit
edilecek, risklilik durumuna göre müşteri daha dikkatli takip edilecek ve gerektiği durumlarda
şüpheli işlem bildirimleri yapılacaktır.
Mali bilgilerle ilgili beyanını bildirmeyen müşteriler.
Riskli iş kolunda faaliyet gösteren müşteriler
Yüksek değerde mal alım/satımı ile uğraşanlar
Gerçek sahibinin/yöneteninin tespit edilmesi mümkün olmayan şirketler
Denetime tabi olmayan hayır kuruluşları, dernekler ve özellikle deniz aşırı faaliyetleri olan
kuruluşlar
Muhasebeciler, avukatlar veya diğer vekiller
Siyasi nüfuz sahibi kişiler
5.1.2.2.Ürün/Hizmet Riski:
Mali profiline ve faaliyetlerine uygun olmayan ve faaliyetleriyle ilgisi olmayan işlemler
yakından izlenecektir.
Tutar ve işlem sayısı açısından göze çarpan işlem yapanların takibi yapılacaktır ve lüzumu
halinde ŞİB süreci işletilecektir.
5.1.2.3.Ülke/Bölge Riski:
Riskli bölgelerde yerleşik gerçek ve tüzel kişiler, tüzel kişiliği olmayan teşekküller ve bu
ülkelerin vatandaşlarıyla girilecek iş ilişkilerine ve işlemlere özel dikkat gösterilecektir.
Görünürde, makul hukuki ve ekonomik amacı bulunmayan işlemlerin amacı ve mahiyeti
hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi toplanır ve kayda geçirilir.
Aklama ve terörizmin finansmanı konusunda yeterli düzeyde işbirliği yapmayan ve yeterli yasal
düzenlemelere sahip olmayan ülkelerin vatandaşları; mali kuruluşları ve şirketleri ile yapılan
işlemler dolayısı ile karşılaşılan riskler bu kapsamda yer almaktadır. Bu yüzden aşağıdaki
kapsamda yer alan ülkelerle yapılan işlemlerde daha özenli davranılması gerekmektedir.
BM Ambargolarına ve benzeri tedbirlere konu ülkeler
SGA/TF (Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı) konusunda güvenilir
düzenlemeleri olmayan ülkeler
FATF( Financial Actions Task Force) gibi uluslararası düzenlemelere tabi olmayan ülkeler.
Terörist organizasyonları ve aktiviteleri fonlayan ülkeler
Yolsuzluk ve suç düzeyinin yüksek olduğu ülkeler
5.1.3 RİSK DERECELENDİRMESİ:
Müşteri Riski, Ürün/Hizmet Riski ve Ülke/Bölge Riski kriterlerine göre değerlendirilen
müşterilerin işlem esaslarına göre risk profili çıkarılacak ve yüksek risk grubu olarak görülen
müşterilerin izleme ve kontrolü yapılacak, lüzumu halinde ŞİB süreci işletilecektir.
Risk değerlendirmesinde aşağıda belirtilen hususların varlığı yüksek risk olarak kabul edilir:
 Suç gelirlerinin aklanması, terörün finansmanı ve kitle imha silahlarının finansmanının
yaygınlaşmasının önlenmesi konusunda yeterli düzenlemeye sahip olmayan ülkeler.
 Sağladıkları bankacılık sırrı, vergi avantajı ve yargı bağışıklığının bir sonucu olarak
 organize suçlardan kazanılan veya terörizmin finansmanında kullanılan fonların
saklanma ihtiyacı için bir çekim merkezi oluşturan sınır ötesi merkezler. (Offshore,
serbest bölgeler ile benzeri finans merkezleri)
 Nihai faydalanıcı olarak ve/veya üst yönetiminde “Siyasi Nüfuz Sahibi Kişi/lerin”/
“Kamusal Nüfuz Sahibi Kişi/lerin” yer aldığı gerçek veya tüzel kişiler.
 Karmaşık ve olağan dışı büyüklükteki işlemler, teknolojik olarak henüz gelişen araç ve
yöntemlerle gerçekleştirilmek istenen işlem ve talepler.
 Makul hukuki ve ekonomik amacı bulunmayan (yeterli açıklama getirilemeyen)
işlemler.
 Müşterinin geçmiş işlemleri ile iştigal konusu alan/alanları ile ilişkilendirilemeyen işlem
ve talepleri.
 Nakit hareketlerinin yoğun olduğu, yüksek değerli ürün/malların alım satımı ve
uluslararası fon transferlerinin kolayca gerçekleştirilmesine imkân veren sektör ve
meslek grupları.
5.2. İZLEME ve KONTROL
Yükümlülerin riskten korunması ve yapılan faaliyetlerin kanun ve yönetmeliklere, kurum
politika prosedürlerine uygunluğu sağlamak için izleme ve kontrol faaliyetleri yürütülür. İzleme
ve kontrol faaliyetlerinde risk bazlı politika ve prosedürler gözetilir. Risk kontrol sisteminin
güncel tutulmasına da dikkat edilir.
Müşteri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin, müşterilerin mesleği, ticari faaliyetleri, iş
geçmişi, mali durumu, risk profili ve fon kaynaklarına dair bilgiler ile uyumlu olup olmadığını iş
ilişkisi kapsamında devamlı olarak izlenir ve müşteriler hakkındaki bilgi, belge ve kayıtların
güncel tutulması sağlanır. Ayrıca bu müşterilerin kimlik tespitine ilişkin alınan telefon ve faks
numarası ile elektronik posta adresine ilişkin bilgilerin doğruluğu, risk temelli yaklaşım
çerçevesinde gerektiğinde bu araçları kullanarak ilgiliyle irtibat kurmak suretiyle teyit edilir.
Özellikle yüksek risk grubuna dahil olduğu tespit edilen müşterilerin izlenmesi ve kontrolü
yapılır. Yapılan kontroller sonucunda bu gruba dahil müşteriler ve şüpheli işlem bildirimi
yapılacak müşterilerle ilgili üst yönetimle bilgi paylaşıma yapılır.
Birlikte ele alındıklarında kimlik tespiti yapılmasını gerektiren tutarı aşan bağlantılı işlemlerin
izlenmesi ve kontrolü yapılır.
Riskli ülkelerle gerçekleştirilen işlemlerin izlenmesi ve kontrolü yapılır.
İşlemler izlenirken işlem sayısı veya toplam işlem hacmi kriterlerine göre müşteri işlemlerinin
takibi yapılır. İşlemlerde görülen olağanüstülüklerde üst makamın onayı alınır.
5.2.1 ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ
Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işleme
konu malvarlığının; yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına,
terörist eylemler için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından
kullanıldığına veya bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya
şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halinde şüpheli işlem bildirimi yapılır.
Şüpheli işlemler, işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde,
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal Başkanlığa bildirilecektir
Yükümlüler, Şüpheli İşlem Bildirim Formu (ŞİBF) doldurmak suretiyle Başkanlığa şüpheli işlem
bildiriminde bulunacaklardır. Bildirim sürecinde, işlemin niteliği veya müşteri profiliyle ilgili
daha ayrıntılı araştırma yapılması gerekebilir. Araştırmalar yapılırken müşterinin, hakkında
bildirimde bulunulacağından şüphelenmesine neden olacak tutum ve davranışlardan
kaçınılması gerekir.
Yükümlüler karşılaştıkları şüpheli işlemleri, herhangi bir parasal sınır gözetmeksizin ŞİBF
doldurmak suretiyle Başkanlığa bildireceklerdir.
Şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda yükümlüler, gerekli kimlik tespit işlemlerini de
yaparlar. Bildirime konu şüpheli işlemin teşebbüs aşamasında kaldığı ve gerçekleştirilmediği
durumlarda da kimlik tespiti yükümlülüğü mümkün olduğu ölçüde yerine getirilir.
Bildirimde bulunulan işlemle ilgili olarak yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde, tekrar ŞİBF
doldurulur ve daha önce yapılan bildirime ek olduğu belirtilerek gecikilmeksizin Başkanlığa
gönderilir.
Birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirildiğinde şüphe arz eden işlemler için tek
bir ŞİBF düzenlenir. Şüpheyi destekleyen bilgi ve belgeler ŞİBF’ye ek yapılır.
Yükümlüler, işleme konu malvarlığının suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla ilgili
olduğuna dair belge veya ciddi emare bulunması halinde, Başkanlığı şüpheli işlem bildirim
formuyla (“çok ivedi” kaydı içerecek şekilde) bilgilendirinceye kadar, talep edilen işlemi
gerçekleştirmekten imtina ederler. Şüphelenilen bu işlemi gerçekleştirmekten kaçınmanın
imkânsız olduğu ya da işlemi gerçekleştirmekten imtina etmenin işlemin faydalanıcılarını tespit
etme çabalarını engelleyebileceği durumlarda bilgilendirme, işlemden hemen sonra da
yapılabilir.
Şüpheli işlem bildirimlerinde bütün risk grupları göz önünde bulundurulur. Örneğin, düşük risk
kategorisinde yer alan bir müşteri için de şüpheli işlem bildiriminde bulunulabilir.
Şüpheli İşlem Bildirim Tipleri
İlgili Mevzuat
5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanın Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında
Yönetmelik
6 Sıra No.lu MASAK Genel Tebliği
Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliği
Şüpheli İşlemin Tanımı
5549 sayılı Kanunun 4'üncü maddesi gereğince; yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla
yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu malvarlığının yasa dışı yollardan elde
edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi
gerektirecek bir hususun bulunması halinde bu işlemlerin yükümlüler tarafından MASAK'a
bildirilmesi zorunludur.
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında
Yönetmelik'in 27 (1)'inci maddesine göre; şüpheli işlem, yükümlüler nezdinde veya bunlar
aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işleme konu malvarlığının; yasa dışı
yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına, bu kapsamda terörist eylemler
için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından kullanıldığına veya
bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek
bir hususun bulunması halidir.
Bildirimde Bulunmadan Önce Yapılacak İşlemler
Genel Olarak
Yükümlüler, şüpheli bir işlemle karşılaştıklarında, işlem hakkında yetki ve imkânları ölçüsünde
araştırma yaptıktan sonra, edinilen bilgi ve bulgular çerçevesinde, Şüpheli İşlem Bildirim
Formu (ŞİBF) doldurmak suretiyle MASAK'a şüpheli işlem bildiriminde bulunacaklardır.
Bildirim sürecinde, işlemin niteliği veya müşteri profiliyle ilgili daha ayrıntılı araştırma
yapılması gerekebilir. Yetki ve imkânlar ölçüsünde yapılacak bu araştırmanın amacı, şüpheyi
destekleyecek ek bulguların olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmalar yapılırken
müşterinin, hakkında bildirimde bulunulacağından şüphelenmesine neden olacak tutum ve
davranışlardan kaçınılması gerekir.
Yükümlüler karşılaştıkları şüpheli işlemleri, herhangi bir parasal sınır gözetmeksizin ŞİBF
doldurmak suretiyle MASAK'a bildireceklerdir.
Şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda yükümlüler, gerekli kimlik tespit işlemlerini de
yaparlar. Bildirime konu şüpheli işlemin teşebbüs aşamasında kaldığı ve gerçekleştirilmediği
durumlarda da kimlik tespiti yükümlülüğü mümkün olduğu ölçüde yerine getirilir.
Bildirimde bulunulan işlemle ilgili olarak yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde, tekrar ŞİBF
doldurulur ve daha önce yapılan bildirime ek olduğu belirtilerek gecikilmeksizin MASAK'a
gönderilir.
Birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirildiğinde şüphe arz eden işlemler için tek
bir ŞİBF düzenlenir.
Şüpheyi destekleyen bilgi ve belgeler ŞİBF'ye ek yapılır.
Yükümlüler, işleme konu malvarlığının suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla ilgili
olduğuna dair belge veya ciddi emare bulunması halinde, MASAK'ı şüpheli işlem bildirim
formuyla (çok ivedi- kaydı içerecek şekilde) bilgilendirinceye kadar, talep edilen işlemi
gerçekleştirmekten imtina ederler. Şüphelenilen bu işlemi gerçekleştirmekten kaçınmanın
imkânsız olduğu ya da işlemi gerçekleştirmekten imtina etmenin işlemin faydalanıcılarını tespit
etme çabalarını engelleyebileceği durumlarda bilgilendirme, işlemden hemen sonra da
yapılabilir.
Şüpheli işlem bildirimlerinde tüm yükümlüler tarafından göz önünde bulundurulması gereken
yukarıdaki hususların yanı sıra bildirim sürecinde dikkate alınacak diğer hususlar yükümlüler
itibariyle aşağıda gösterilmiştir.
Tüzel kişi yükümlünün kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği bulunmayanların yöneticileri veya
bunlar tarafından yetkili kılınan görevlilerce yerine getirilir.
Bu yükümlüler, şüpheli işlemleri ŞİBF düzenleyerek MASAK'a bildirirler. ŞİBF düzenlendikten
sonra form, işlemi gerçekleştiren veya tespit eden kişi veya görevli ile birlikte varsa bu işlemin
sonuçlandırılması konusunda imza yetkisine sahip bir kişi tarafından imzalanır.
Şüpheli İşlem Bildirim Formlarının Düzenlenmesi
Şüpheli işlem bildiriminde bulunacak yükümlülerce ŞİBF doldurulur. Bildirime konu şüpheli
işlemin, birden çok işlemi ihtiva etmesi durumunda, formun ilgili alanlarının çoğaltılarak
kullanılması mümkündür. MASAK ŞİBF'nin şekil ve muhteviyatında değişiklik yapmaya
yetkilidir.
Formun (A) ila (G) bölümleri, form üzerindeki açıklamalar dikkate alınarak doldurulur.
Formun (H) bölümünde şüpheli işlem tipleri başlıklar halinde gruplandırılmış olup, bildirime
konu şüpheli işlem tipi bu bölümde gösterilir.
Bildirime konu şüpheli işlem, belirtilen gruplardan hangisine uygun düşüyorsa öncelikle ilgili
gruba ilişkin seçeneğin önündeki boş karenin içine (X) işareti konulur. Daha sonra söz konusu
seçeneğin "Şüpheli İşlem Tip Numarası" kısmına, Tebliğ ekinde (EK:1) yer alan şüpheli işlem
tipinin numarası yazılır.
Yükümlü nezdinde gerçekleştirilen şüpheli bir işlemin, farklı bölümler altında sayılan (genel
mahiyette, sektörel mahiyette veya terörün finansmanı ile bağlantılı) tiplerle ilişkili olması
mümkündür. Bu durumda, ilgisine göre, birden fazla şüpheli işlem tipi işaretlenebilir ve gerekli
hususlar “AÇIKLAMA” kısmında belirtilir.
İşaretleme yapılırken, terörün finansmanı şüphesini barındıran bir işlem, “Terörün
Finansmanı ile Bağlantılı Şüpheli İşlem Tipleri” bölümünde yer alan tiplerle açık bir şekilde
örtüşüyor ise bu tip işaretlenir. Ancak yapılmak istenen işlem genel veya sektörel mahiyette
şüpheli işlem tipleri arasında sayılmakla birlikte özellikle terörün finansmanı şüphesi
barındırıyor ise ilgili şüpheli işlem tipi işaretlenir ve bu husus AÇIKLAMA kısmında özellikle
belirtilir.
Şüpheli işlem, üç bölüm halinde sayılan tiplerin hiçbirine uymuyorsa, duyulan şüphe ve işlemin
mahiyetine ilişkin ayrıntılı bilgi, *AÇIKLAMA* kısmına yazılır.
GENEL MAHİYETTE ŞÜPHELİ İŞLEM TİPLERİ
Müşteri Profiline İlişkin Tipler
1.1. Müşterilerin yükümlülere başvurularında; ibrazı ya da tevdii gereken belgelerin yetersiz
bilgiler içermesi, verdikleri bilgilerin birbiriyle çelişkili olması veya bilgilerin verilmesinde
isteksiz davranılması.
1.2. İşlem yapılması için para veya çeşitli hediyeler teklif edilmesi ya da müşteri hakkında suç
gelirlerinin aklanması veya terörün finanse edilmesiyle ilgili olarak medyada menfi haberler
çıkmış olması gibi şüphe duyulmasını gerektiren somut bir durumun varlığı.
1.3. Müşterinin, genel müşteri davranış modellerinin dışına çıkması örneğin hakkında şüpheli
işlem bildiriminde bulunulmasını engellemek amacıyla bazen çok yakın, bazen tehditkar tavır
takınmaları.
1.4. Müşterilerin işi/mesleği, mali durumu ile işlemleri arasında makul bir orantı bulunmaması.
1.5. Müşterilerin, riskli kişi veya kuruluşlar ile ticari ya da başkaca bir ilişkisinin bulunması.
1.6. Şirketlerin, faaliyet gösterilen sektördeki diğer kuruluşlara veya genel olarak şirket
yapılanmalarına nazaran mutad olmayan sermaye, ortaklık, yönetim ve istihdam yapısına
sahip olması.
İşlemlere İlişkin Tipler
2.1. Ticari faaliyet gösteren kişi veya kuruluşların faaliyetleri kapsamında olağan olarak tekrarı
gereken işlemlerin münferit işlem olarak kalması ya da aksine olağan ticari hayatta sık
yapılmayan işlemlerin sürekli olarak tekrarlanması.
2.2. Mutad uygulamalarda toplu yapılması gereken mali işlemlerin, tespit ve bildirimlerden
kaçınmak amacıyla, mantıklı bir gerekçesi olmaksızın bölünmesi.
2.3. Yapılan ya da yapılmak istenen işlemin mutad ve makul hukuki veya ekonomik bir
gerekçesi ya da mantığının olmaması.
2.4. Müşterinin küçük küpürlerle yüksek tutarda nakit ödeme yapması veya sık kullanılmayan
bir döviz ile ödeme yapmak istemesi gibi ödeme araçlarının alışılmışın dışında kullanılması.
ŞÜPHELİ İŞLEM TİPLERİ
Şüpheli Müşteri Davranışları ile Yetersiz-Yanıltıcı-Sahte Bilgi ve Belge Verilmesine İlişkin
Göstergeler
3.1. Müşterinin işlem yapmadan önce, kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirim zorunluluğu,
işlem limitleri, kurumun aklama ile mücadelede kontrol yöntemleri hakkında bilgi edinmeye
çalışması ve bu yönde sorular sorması.
3.2. Müşteriden faaliyeti, mesleği ya da kimlik, adres ve telefon gibi kişisel bilgilerinin
alınmasında zorluklarla karşılaşılması.
3.3. Müşterinin işlemin amacı ya da işleme konu tkaynağı hakkında açıklama yapmakta
zorlanması veya bilgi vermekten kaçınması.
3.4. Görünürde birbirinden bağımsız hareket eden müşterilerin; aynı adres, telefon ve benzeri
iletişim bilgilerini vermesi, imza yetkilerinin aynı kişilere verilmiş olması.
3.5. Tüzel kişi müşterilerin ortakları veya yöneticileri olarak görünen gerçek veya tüzel kişilerin,
firmanın gerçek ortak veya yöneticisi olmadığının anlaşılması; firmanın sermayesi ve
idaresinin, kötü bir ünü olan ya da resmi makamlarca haklarında dava açılmış veya soruşturma
yapıldığı bilinen üçüncü şahısların kontrolünde olduğuna dair bilgi veya şüpheyi gerektirecek
bir durum bulunması.
3.6. Tüzel kişi müşterilerin, hakim yeni ortak ve/veya ortaklarının; kişisel ve ticari geçmişleri
hakkında bilgi vermekten kaçınmaları, daha önce firmanın faaliyet gösterdiği alanda herhangi
bir ilgisi, eğitimi ve iş tecrübesine sahip olmadıklarına dair emareler olması.
Kimlik Tespiti, Kayıtların Saklanması ve Bildirim Prosedürlerinden Kaçınılmasına İlişkin
Göstergeler
3.7. Müşterinin kimlik ibraz etmeksizin veya geçerli kimlik belgesi olmaksızın sahte-hayali
olduğundan şüphe duyulan isimle işlem yapmaya veya başkaları adına işlem yaptırmaya
teşebbüs etmesi.
3.8. Müşteri tarafından şüpheli işlem bildiriminde bulunulmaması konusunda yükümlü
çalışanlarına teklif, baskı veya tehditte bulunulması.
Nakit Karakterli İşlemlere İlişkin Göstergeler
3.9. Müşteri tarafından getirilen banknotların; çeşitli maddeler içinde gizlenerek taşındığını
gösteren kokular yayması ve lekeler içermesi, özensiz ve acele bir şekilde paketlenmiş
görüntüsü vermesi, sayıldığında beyan edilenden önemli miktarda eksik veya fazla olması,
içinde sahte olanlarına rastlanması.
3.10. Müşterinin; hayat standardı, işi ve gelir seviyesi ile ilgisi kurulamayan dikkat çekici
meblağlara tekabül eden (sık sık düşük tutarlı veya tek işlemde yüksek tutarlı) işlemlerinin
gözlenmesi.
3.11. Müşterinin, nakit paranın taşınması sonucu oluşabilecek can güvenliği, hırsızlık ve
suistimal risklerini göz önünde bulundurmaksızın (makul nedenler hariç olmak üzere), sık sık
önemli meblağlarda işlemler yapması.
TERÖRÜN FİNANSMANI İLE BAĞLANTILI ŞÜPHELİ İŞLEM TİPLERİ
Terör Örgütleri İle Bağlantısından Şüphelenilen Kişiler veya Riskli Ülkelerle Gerçekleştirilen
İşlemlere İlişkin Tipler
4.1. Bir terör örgütü ile bağlantılı olduğu bilinen gerçek ve tüzel kişiler adına işlem yapılması.
4.2. Riskli ülkelerde açılan ticari bir hesaptan, hiçbir ticari açıklaması ve ekonomik amacı
olmayan tutarlarda paranın elektronik transfer şeklinde gönderilmesi.
4.3. Riskli ülkelerden veya riskli ülkeler üzerinden yapılan transfer işlemleri neticesinde kısa
süre içerisinde oluşan tutarların üçüncü şahıslara transfer edilmesinin talep edilmesi.
Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlara İlişkin Tipler
5.1. Kâr amacı gütmeyen kuruluşların beyan edilen amacı, faaliyetleri ve görünen kaynakları
ile mali işlemlerin niteliği, büyüklüğü arasında uyumsuzluklar olması.
5.2. Kuruluşun sadece yurt dışından transfer yollaması veya bağışların önemli bir kısmının yurt
dışı kaynaklı olması.
5.3. Kuruluşun izah edilemeyen bağlantılarının bulunması; örneğin birkaç kuruluşun aynı
adresi, aynı idareciyi veya personeli paylaşması.
5.4. Yeterli personeli, uygun bir işyeri ya da telefon numaraları bulunmayan kuruluşların,
yoğun faaliyette bulundukları izlenimi yaratan işlemler yapmaları.
Şüpheli İşlem Bildiriminde Süre
Şüpheli işlemler, işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde,
gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal MASAK'a bildirilecektir.
Şüpheli İşlem Bildirim Formlarının Elden veya Postayla Gönderilmesi
Düzenlenen ŞİBF, elden veya taahhütlü postayla “Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı,
Maliye Bakanlığı, N Blok, Dikmen Cad. 06100 Dikmen/ANKARA adresine elden ya da
taahhütlü postayla da MASAK'a intikal ettirilir.
Bildirimin Gizliliği
5549 sayılı Kanunun 4 (2)'nci maddesine göre; yükümlüler, MASAK'a şüpheli işlem bildiriminde
bulunulduğunun yargılama sırasında mahkemeler dışında, işleme taraf olanlar dahil hiç
kimseye açıklayamazlar.
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında
Yönetmelik'in 29'uncu maddesine göre;
Yükümlüler MASAK'a şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğuna veya bulunulacağına dair,
yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanlarına ve yargılama sırasında
mahkemelere verilen bilgiler dışında, işleme taraf olanlar dâhil olmak üzere hiç kimseye bilgi
veremezler.
Bu yükümlülük şüpheli işlemi MASAK'a bildiren kişi, kurum ve kuruluşlar veya bu kimselerin
işlemi fiilen yapan ve yöneten mensupları veya bunların kanuni temsilcileri ve vekillerinin yanı
sıra şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğuna herhangi bir şekilde vakıf olan diğer personeli
de kapsar.
Yükümlüler yurt dışındaki merkezlerine veya şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri
bağlı birimlerine, müşterisi hakkında şüpheli işlem bildiriminde bulunduğuna dair hiçbir
şekilde bilgi veremez.
Yükümlülerin Korunması
5549 sayılı Kanunun 10'uncu maddesine göre;
Kanun gereğince yükümlülüklerini yerine getiren gerçek ve tüzel kişiler hiçbir şekilde hukukî
ve cezaî bakımdan sorumlu tutulamaz.
Özel kanunlarda hüküm bulunsa dahi şüpheli işlem bildiriminde bulunanlara dair, mahkeme
dışında, üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara bilgi verilemez. Bu kişilerin kimliklerinin saklı
tutulması ve güvenliklerinin sağlanması için mahkemece gerekli önlemler alınır.
5.3. İÇ DENETİM
İç Denetim faaliyetleri ile birlikte uyum programının bütününün etkinliği ve yeterliği
konusunda yönetim kuruluna güvence vermek amaçlanmaktadır.
Uyum kültürünün yaratılmasından üst düzey yönetim sorumludur. Üst düzey yönetim, uyumla
ilgili aksaklıklar ve bunların giderilmesine yönelik aksiyonlardan haberdar edilir ve üst düzey
yönetim de bunları takip etmelidir.
Kurum Politika ve Prosedürlerinin, Risk yönetimi, izleme ve kontrol faaliyetleri ile eğitim
faaliyetlerinin yeterli ve verimli olup olmadığı; risk politikasının yeterliği ve etkinliği, işlemlerin
Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğler ile kurum politika ve prosedürlerine
uygun olarak yürütülüp yürütülmediği hususları yıllık ve risk temelli bir yaklaşımla incelenir ve
denetlenir.
Başkanlık ve denetim elemanları tarafından istenilecek her türlü bilgi, belge ve bunlara ilişkin
cd, dvd, mikrofiş, mikrofilm, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlar da dâhil olmak üzere
her türlü ortamdaki kayıtlar, bu kayıtlara erişimi sağlamak veya okunabilir hale getirmek için
gerekli tüm bilgi ve şifreler tam ve doğru olarak verilir ve gerekli kolaylık sağlanır.
Talepte bulunulması halinde, savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla; bilgi ve
belge vermekten kaçınılmaz. Şirketimizde yapılacak denetimler kapsamında defter ve belgeler
hazır bulundurulur; tüm bilgi işlem sistemi; denetimin amaçlarına uygun olarak denetim
elemanlarına açılır ve verilerin güvenliği sağlanır. Yazı ile bilgi ve belge talep edilmesi
durumunda en kısa sürede bu talep yerine getirilir.
5.3.1. Muhafaza ve İbraz konusunda yapılacaklar
Her türlü ortamdaki, yükümlülükler ve işlemlere ilişkin belgeler düzenleme tarihinden, defter
ve kayıtları ise son kayıt tarihinden; kimlik tespitine ilişkin belge ve kayıtları son işlem
tarihinden itibaren sekiz yıl süre ile muhafaza edilir ve istenmesi halinde yetkililere ibraz etmek
zorundadır.
Bu nedenle bu yükümlülüğümüzü yerine getirmemizi sağlayacak şekilde arşiv sistemi
oluşturulacak ve gerekli tedbirler alınacaktır.
6.4. EĞİTİM
6.4.1. Eğitim Politikası
Kanun ve Kanun Uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğlerle getirilen yükümlülüklere uyumun
sağlanması, personelin suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanın önlenmesine ilişkin
Şirket Politikası ve prosedürleri ile risk temelli yaklaşım konularında sorumluluk bilincinin
artırılarak bir kurum kültürünün oluşturulması ve personelin bu hususlardaki bilgilerinin
sürekli güncellenmesi amacıyla şirketin eğitim faaliyetleri yürütülür.
MASAK’ın tebliğ ve yönetmelikleri takip edilecek ve konu ile ilgili gelişmelerde kurum personeli
bilgilendirilir.
6.4.2. Eğitim Konuları:
Şirket düzenleyeceği eğitim faaliyetlerinde asgari olarak aşağıdaki eğitim konularına yer verir.
Eğitim sunum ve dokümanları uyum görevlisi tarafından hazırlanır.
Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı kavramları,
Suç gelirlerinin aklanmasının aşamaları, yöntemleri ve bu konuda örnek olay çalışmaları,
Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi ile ilgili mevzuat,
Risk alanları,
Kurum politikası ve prosedürleri,
Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde;
Müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar,
Şüpheli işlem bildirimine ilişkin esaslar,
Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü,
Bilgi ve belge verme yükümlülüğü,
Yükümlülüklere uyulmaması halinde uygulanacak müeyyideler,
Aklama ve terörün finansmanı ile mücadele alanında uluslararası düzenlemeler.
YÜRÜRLÜK
Bu yönetmelik, Yönetim Kurulu’nun 03.02.2023 tarih ve 2023/03 nolu kararı ile onaylanarak
yürürlüğe girmiş, Yönetim Kurulu’nun 03.02.2023 tarih ve 2023/03 nolu kararı ile Masak
Tebliğlerine uyumu sağlanmıştır.